Chúng sinh hay còn gọi là chúng hữu tình, là các dạng động vật có cảm xúc. Theo Kinh sách nhà Phật chúng sinh là loài động vật sống trên mặt đất, hay trên không (trong không khí và trong vũ trụ), kể cả những loài côn trùng nhỏ nhất như loài biết bò, biết bay bay, biết cử động di chuyển động ...
Xếp loại theo hình thức sinh thì chúng sinh có 4 loài : Thai-sinh (loài sinh sản bằng bào thai) như người, trâu bò, chó, ngựa, heo ..; Noãn-sinh (loài đẻ trứng) như gà, vịt, chim muông ...; Thấp-sinh (loài sanh nới ẩm thấp) như trùng, dế, rắn rết ...; Hóa-sinh là các loài sanh bằng cách biến đổi hóa hiện thay hình đổi lốt - cao thì có các dạng quỷ thần người trời, thấp thì có các loại côn trùng, bướm, tằm, ngài (nhộng)...
Đặc điểm cơ bản như nhau ở mọi chúng sinh đó là nằm trong vòng quay luân hồi. Tất cả các loài chúng sinh đều phải trải qua 4 thời kỳ : Sinh, trụ, dị, diệt (sanh ra, tồn tại trong một giai đoạn hữu hạn, thay đổi, và cuối cùng mất đi). Hay nói theo cách thông thường là sinh, già, bệnh và chết. Đó là một giai đoạn kể từ khi một động vật sinh ra cho tới khi chết và bị tan hoại.
Thần tiên ở cõi trời gọi chung là người trời, và quỷ thần ở thế giới Ta Bà hay thế giới của A-tu-la dù có pháp thuật hơn người nhưng vẫn không thoát khỏi luân hồi, họ vẫn là các chúng sinh mà thôi (có thể gọi họ là chúng sinh bậc cao).
Cây cỏ là sinh vật sống nhưng không xếp vào hàng chúng hữu tình, hay chúng sinh. Không thấy Kinh Phật nói đến sự tái sinh của chúng. Tuy cây cỏ có sinh có diệt, nhưng không rõ sau khi diệt thì điều gì từ nơi cây cỏ được lưu truyền tiếp. Có lẽ cây cỏ sau khi chết không có thần thức như con người bởi lẽ dạng sinh vật sống này tuy cũng được cấu tạo từ 4 yếu tố ĐẤT - NƯỚC - GIÓ - LỬA như con người, nhưng chúng không có giác quan, không có biểu hiện của ngũ ấm, không có cảm xúc, tư tưởng, hành nghiệp,...
Phật không nói nhiều đến các loại cây cỏ, mà tập trung vào chúng hữu tình nhằm đưa lại những lợi ích thiết thực hơn với kiếp sống con người trên trái đất. Vì con người là dạng hữu tình đặc biệt có tư chất tốt nhất cho việc phát triển tâm linh, nhằm tới sự giải thoát ra khỏi luân hồi.
Nam Mô A Di Đà Phật
manhsaigon sưu tập
Huế 
Thành Phố Hồ Chí Minh 
